Jednym z najważniejszych warunków posiadania pięknego i czystego akwarium, jest stworzenie optymalnych warunków do rozwoju w nim naturalnej flory mikrobiologicznej.
Często gdy akwaryści mówią o „bakteriach w akwarium” myślą o bakteriach azotowych przeprowadzających najważniejsze (przede wszystkim z punktu widzenia pielęgnacji ryb) procesy utleniania związków azotu:
1) NH3(NH4+) -> NO2-,
2) NO2- -> NO3-,
nie zdają sobie sprawy, że prawidłowa flora mikrobiologiczna w akwarium, to setki powiązanych ze sobą organizmów (nie tylko bakterii ale i np. grzybów), które pracują w naszych akwariach, przeprowadzając procesy dekompozycji odpadków organicznych stanowiące o ich czystości.
W skrócie można przedstawić to tak:
prawidłowe warunki dla mikroorganizmów -> więcej pożytecznych mikroorganizmów -> czyste akwarium -> brak lub znaczne ograniczenie, występowania glonów.
Kluczowym problemem, jest zasiedlenie i początkowy okres rozwoju flory mikrobiologicznej, tuż po założeniu akwarium. Popełnione w tym czasie błędy, mszczą się problemami ze zdrowiem zwierząt, brakiem równowagi w akwarium, masowymi atakami różnego rodzaj glonów, które niosą ze sobą problemy przy starcie wzrostu nowo nasadzonych roślin, obumieranie roślin, pojawiają się odpady organiczne w wodzie akwarium, które przy niedostatecznym rozwinięciu flory mikrobiologicznej powodują coraz większe ataki glonów itd.
Akwaryści nieświadomi problemu, przypisują winę różnym rzeczom, ale nie własnej niewiedzy.
Jak ustrzec się tego rodzaju problemów i przeprowadzić proces zasiedlenia akwarium odpowiednią florą mikrobiologiczną, w sposób właściwy?
Ważnych jest kilka kwestii:
- 1) Założenie i uruchomienie akwarium, tak aby w pierwszych tygodniach jego funkcjonowania nie dostawały się do wody odpady organiczne, np. z brudnego podłoża, butwiejących sadzonek roślin, z niewypłukanej lub źle przygotowanej dekoracji. Jeżeli się dostaną powinny zostać usunięte przez podmianę wody i/lub filtracje przez złoża absorpcyjne. Wszelkie zanieczyszczenia organiczne w warunkach nierozwiniętej flory mikrobiologicznej stanowić będą pokarm dla glonów.
2) Zaszczepienie zbiornika florą mikrobiologiczną. Zaszczepienie zbiornika specjalnymi bakteriami wymaga aby z hodowli trafiły one do nas w formie przetrwalnikowej przechowywanej w specjalnych warunkach. Niestety praktycznie wszystkie preparaty dostępne w handlu nie spełniają tego wymogu i w efekcie akwaryści dostają rozkładające się szczątki bakterii mogące doprowadzić do zakwitu wody, a nie do startu filtracji – ale to już odrębny temat. W efekcie najskuteczniejszym sposobem „startu” nowego zbiornika jest użycie gotowego „starego” filtra z innego zdrowego akwarium lub chociaż przełożenie części „żywych” wkładów filtracyjnych.
3) Przygotowanie odpowiedniego systemu filtracji zarówno jeśli chodzi o przepływ wody, odpowiednio dużą pojemność złoża i jego jakość.
Istotnym jest dobór złoża, liczy się przede wszystkim jego porowatość, czyli, powierzchnia, którą udostępnia mikroorganizmom do zasiedlenia. Typowym, dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie żwirku lawowego o granulkach poprzecinanych tysiącami mikro-kanalików.
Jednak jeszcze lepszym złożem w okresie startu akwarium jest węgiel aktywny. Powierzchnia udostępniana dla mikroflory przez węgiel aktywny, w porównaniu do tradycyjnego wkładu, jest jak boisko piłkarskie w porównaniu do kartki papieru.
Bakterie azotowe, na których najbardziej nam zależy, przy starcie akwarium „oddychają” Azotem natomiast „żywią się” węglem. W funkcjonującym akwarium (2 miesiące i więcej) z właściwą równowagą, dostępny jest dla bakterii węgiel organiczny, obecny w osadach w filtrze i podłożu. W nowym, startującym akwarium musimy bakteriom dostarczyć węgla.
Sprawne zainicjowanie cyklu azotowego, to umożliwia rozpoczęcie „spalania” Azotu przez bakterie nitryfikacyjne i związanie i wykorzystanie powstałej energii przez cały systemu flory mikrobiologicznej .
Węgiel aktywny przy starcie akwarium to:
- 1. olbrzymia powierzchnia udostępniana do zasiedlenia mikroorganizmów,
2. pożywienie dla bakterii azotowych,
3. zdolności absorpcyjne, umożliwiające usuwanie z akwarium odpadów organicznych, co szczególnie jest istotne w okresie gdy flora mikrobiologiczna dopiero się rozwijając nie posiada pełnej zdolności dekompozycji odpadów organicznych.
4. Usuwanie zmętnień i przebarwień wody dające krystaliczną czystość wody – dobrze doświetlone rośliny, mocniejsza fotosynteza, lepszy wzrost.
Możemy wykorzystać właściwości węgla aktywnego stosując go jako medium filtracyjne, które po uruchomieniu i stabilizacji akwarium, można stopniowo wymieniać na żwirek lawowy.
Dobrym sposobem na zasiedlenie mikroorganizmami podłoża jest przy zakładaniu akwarium wsypanie niewielkiej ilości węgla na dno akwarium, pod Aqua Substrate - w ten sposób ułatwimy szybkie zasiedlenie podłoża mikroorganizmom i wykorzystamy niezwykle porowatą (porównywalną do węgla aktywnego) strukturę tego podłoża do pracy przy dekompozycji odpadków organicznych gromadzących się naturalnie w podłożu.
W dojrzałym akwarium z odpowiednią równowagą, węgiel aktywny możemy okresowo wykorzystywać jako absorpcyjne medium filtracyjne, wychwytujące niechciane zanieczyszczenia organiczne lub chemiczne. W takim przypadku powinniśmy po spełnieniu tego zadania usunąć zużyty węgiel z filtra ponieważ po początkowej absorpcji niechciane substancje mogłyby się z czasem dostawać na powrót do wody akwarium.
